MİTRACLİP

Ameliyatsız Kalp Kapak Tamiri

MitraClip (Mitral Kapak Mandallama) Yöntemi ile Ameliyatsız  Mitral Kapak Tamiri Nedir ?

Hali hazırda, göğüs kafesi açılmadan kasık damarından girilerek ameliyatsız aort kapak değişimi (TAVI) ülkemizde yaygınlaşma noktasında iken, son yıllarda yine ameliyatsız olarak göğüs kafesi açılmadan kasık damarından girilerek mitral kapak tamiri (MitraClip yani mandallama yöntemi) işlemi de kendisine önemli bir yer edinmeye başlamıştır.

Mitral Kapak Yetersizliği Nedir ?

Mitral kapak,  kalbin temiz kanın tüm vücuda iletiminden sorumlu olan sol üst ve alt odacık arasında bulunan kapakçıktır. Bu kapak akciğerlerden gelen temiz kanın sol alt odacığa geçişine izin verirken kanın üst odacığa geri kaçışına da engel olmaktadır. Eğer kapak sıkı bir şekilde kapanamaz ise kan üst odacığa, çok ileri derecede kapanmaması durumunda ise akciğer damarlarına (venlerine) kadar kaçabilir. Bu duruma mitral yetersizliği adı verilmektedir. Şu anda mitral yetersizlik dünyada en sık görülen kapak hastalığıdır.

Mitral Yetersizliğin Sebepleri Nelerdir, Kimlerde Görülür?

Kalp krizi sonrası hastaların %13-50’sinde mitral yetersizliği gelişir. Bu hastaların büyük bir kısmı, genellikle karşımıza daha önceden by-pass ameliyatı geçirmiş ya da stent takılmış olarak çıkarlar. Ayrıca mitral kapak gevşekliği (mitral valv prolapsusu, MVP) ve bazen de kapağı tutan ipliksi yapıların (korda) yırtılması ciddi mitral yetersizliğine neden olabilmektedir. Bununla birlikte doğuştan gelen hastalıklar ve çocukluk döneminde geçirilen kalp romatizması da mitral yetersizliği için sayılabilecek önemli sebeplerdendir. Bundan başka, bazı kalp kası hastalıkları da mitral kapakta ciddi yetersizliğe yol açabilirler.

Mitral Yetersizliği Olan Hastalarda Görülen Şikayetler Nelerdir?

Bu hastalar genellikle nefes darlığı, çabuk yorulma, ritim düzensizliği, bacaklarda ödem (şişme) bazen de daha önceden geçirilmiş felç ile karşımıza çıkarlar. Ciddi mitral yetersizliği olan hastalarda kapağa yönelik gerekli mekanik müdahale yapılmazsa, genellikle 5 yıl içerisinde hastaların %50’de ölüm gözlenir.

Mitral Kapak Yetersizliğinin Tedavisi Nedir?

Mitral yetersizliği, ultrasonografik (ekokardiyografik) incelemelerle ortaya çıkan değerlere göre hafif, orta ve ciddi olarak sınıflandırılmaktadır. Hafif ve orta derece mitral yetersizliğinin tedavisi ilaç ve hastanın yakın takip edilmesidir. Zamanla bu orta dereceli yetersizlikler ilerleyip ciddi hale gelebilmektedir. Ciddi mitral yetersizliğinin standart tedavisi açık kalp ameliyatı ile kapağın değiştirilmesi ya da tamiridir. Ancak mitral yetersizliği olan hastaların en az yarısında açık kalp cerrahisi ile yüksek ölüm riski veya komplikasyon (istenmeyen yan etkiler) riski vardır. Bu yüksek riskli hastaların ya eşlik eden diğer önemli hastalıkları (akciğer vs.) veya kalbin kasılma fonksiyonunda önemli derecede bozulma vardır. Bazen de ileri yaş bu hastalarda açık ameliyata engel teşkil etmektedir. Ameliyat olamayan bu hastalarda ilaç tedavisi genellikle yetersiz kalmaktadır. Son yıllarda MitraClip tedavisi bu hastalar için önemli bir umut kaynağı olmuştur.

Hangi Hastalarda MitraClip (Mandallama) İşlemi Uygulanabilir?

Özellikle açık ameliyat riskini artırabilecek ilave hastalığı olanlar (akciğer vs.), kalp kasılmasında önemli derecede bozukluğu olan hastalar ve yaşı ilerlemiş hastalarda MitraClip uygun bir tedavi şekli olabilir. Ancak her mitral yetersizlik hastasına (romatizmaya bağlı mitral kapak yetersizliği olan, kapak yapısı MitraClip’e uygun olmayan v.b)  MitraClip uygulanamamaktadır.

Ciddi mitral yetersizliği tanısı konulan hasta kardiyoloji ve kalp damar cerrahisi uzmanları ile birlikte değerlendirilir. Kapağın yapısının işleme uygun olup olmadığı yemek borusundan girilerek yapılan ekokardiyografi ile değerlendirilir (TÖE; mide endoskopisine benzer). Eğer kapak yapısı clip için uygunsa ve hasta açık kalp cerrahisi açısından yüksek riskli ise MitraClip (mandallama) işlemi yapılır.

MitraClip (Mandallama) İşlemi Nasıl Uygulanır?

Kapak yapısı mandallama işlemi için uygun olarak değerlendirilen hasta anestezi bölümü ile birlikte anjiyografi laboratuvarına alınır. Hastalara narkoz verilip uyutulduktan sonra TÖE (endoskopik ekokardiyografi) eşliğinde işleme başlanır. Hastanın göğüs kafesi açılmadan (ameliyatsız) kasık toplardamarından girilerek kalbin sağ kulakçığına ulaşılır. Sağ kulakçık ile sol kulakçığı ayıran bölmeden küçük bir delik açılarak sol kulakçığa geçilir. Sonrasında MitraClip cihazı sağ kulakçıktan sol karıncığa geçirilir ve clip (mandal) ile kan kaçağının olduğu bölgede mitral kapak yaprakçıkları yakalanarak uç uca mandallanır. Bu yöntem açık kalp ameliyatında yapılan dikme işleminin aynısıdır. Takibinde kontroller yapılarak mitral yetersizliği tekrar değerlendirilir. Eğer istenen düzeyde mitral yetersizlikde azalma sağlanamazsa ikinci, üçüncü hatta dördüncü mandal ile kapakçıklar tutularak yetersizlik azaltılmaya çalışılır. Kontrollerde yetersizlik istenen düzeyde azaldığında MitraClip sistemi toplardamardan dışarı alınır ve birkaç dikişle kanama durdurulur. İşlem sonrası hastanın kontrollerinde aksilik olmadığı saptanırsa 1-2 gün gözlem amaçlı yatırılarak hasta taburcu edilir.

MitraClip (Mandallama) İşlemi Sonrası Hayatınızda Neler Değişir?

Mitral yetersizliğinizin bu yöntemle azaltılmasından sonra nefes darlığınızda azalma ve günlük işleri daha rahat bir şekilde yapabilmeniz beklenir. Bu işlemle, sıklıkla hastaneye yatmak zorunda olan hastalarda hastaneye yeniden yatma ihtiyacı çok azalır. Yine bazı hastalarda bu işlemin yaşam süresini uzatıcı etkisi olduğu bilinir. Avrupa ve Amerika’dan gelen 5-6 yıllık takip sonuçları ve bize ait 2 yıllık sonuçlar bu yöntemin oldukça etkin olduğunu göstermektedir.

Ayrıca MitraClip dışında şu anda uygulanan başka sistemlerde (MitraFlex, NeoChord, Carillon, Mitralign v.b) bulunmaktadır ancak bu yöntemlerin hiçbirinin MitraClip gibi FDA onayı yoktur. Diğer taraftan yakın bir zaman içerisinde kasık damarından girilerek mitral kapak değişiminin de mümkün olacağı tahmin edilmektedir. Bu, bu konuda çalışmalar devam etmektedir.